Câu hỏi: Bác Nguyễn Văn Thục ở Hàng Kênh, Lê Chân, Hải Phòng gọi điện thoại tới chương trình và có câu hỏi như sau : Con trai tôi vì nghe lời bạn nên mua xe máy của bạn dù biết là hàng trộm cắp đề mang đi bán. Trên đường mang xe đi bán thì bị công an giao thông giữ và đề nghị kiểm tra giấy tờ tùy thân, giấy chứng nhận đăng ký xe mô tô nhưng không xuất trình được. Con tôi bị lập biên bản phạm tội quả tang tạm giữ người cùng vật chứng. Vậy xin hỏi con tôi có bị xử lý theo quy định của pháp luật vì phạm tội quả tang hay không?
Trả lời:
Với câu hỏi của Bác Nguyễn Văn Thục tôi xin được trả lời như sau:
Điều 323 Bộ luật hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017) quy định về tội chứa chấp hoặc tiêu thụ tài sản do người khác phạm tội mà có như sau:
“1. Người nào không hứa hẹn trước mà chứa chấp, tiêu thụ tài sản biết rõ là do người khác phạm tội mà có, thì bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm.
- Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 03 năm đến 07 năm:
- a) Có tổ chức;
- b) Có tính chất chuyên nghiệp;
- c) Tài sản, vật phạm pháp trị giá từ 100.000.000 đồng đến dưới 300.000.000 đồng;
- d) Thu lợi bất chính từ 20.000.000 đồng đến dưới 100.000.000 đồng;
đ) Tái phạm nguy hiểm
…”
Và tại Khoản 2 và Khoản 10 Điểm 2 Thông tư liên tịch 09/TTLT- BCA- BQP- BTP-NHNNVN-VKSNDTC- TANDTC hướng dẫn áp dụng quy định của bộ luật hình sự về tội chứa chấp hoặc tiêu thụ tài sản do người khác phạm tội mà có và tội rửa tiền, có quy định như sau: “Tiêu thụ tài sản là một trong các hành vi sau đây: mua, bán, thuê, cho thuê, trao đổi, cầm cố, thế chấp, đặt cọc, ký gửi, cho, tặng, nhận tài sản hoặc giúp cho việc thực hiện các hành vi đó”.
“Về mặt chủ quan của tội phạm, người thực hiện hành vi phạm tội phải biết rõ tài sản mà mình chứa chấp hoặc tiêu thụ là tài sản do phạm tội mà có nhưng không có hứa hẹn, bàn bạc hoặc thỏa thuận trước với người có tài sản do phạm tội mà có”.
Như vậy, trong trường hợp này, nếu con Bác mua bán xe biết rõ là do trộm cắp mà có nhưng không có sự hứa hẹn trước thì hành vi của con Bác phạm tội tiêu thụ tài sản do người khác phạm tội mà có theo quy định của Điều 323 Bộ luật Hình sự năm quy định trên.
Nhưng nếu con Bác thu mua xe do trộm cắp mà biết rõ tài sản có được là do trộm cắp và đã có sự hứa hẹn trước sẽ thu mua xe do người trộm cắp có được sau khi thực hiện hành vi trộm cắp thì hành vi của con Bác có thể là hành vi đồng phạm với vai trò là người giúp sức trong vụ án trộm cắp tài sản trên với người trộm cắp theo quy định tại Điều 173 Bộ luật Hình sự.Việc con Bác sẽ bị xử phạt như thế nào còn phụ thuộc vào kết quả điều tra của cơ quan công an.
