Câu hỏi: Tôi có mượn bên tài chính homeredit số tiền 20 triệu đồng, lãi và gốc cho 17 tháng với tổng số tiền đã đóng lên đến 43.600.000 đồng còn 1 tháng nữa là hết hợp đồng số tiền phải đóng 2.586.000 đồng nhưng tôi thấy số tiền mình mượn và trả đã chênh lệch rất nhiều nên tôi không đóng nữa bên ngân hàng cho người gọi điện làm phiền cả ngày lẫn đêm còn dọa đưa ra chính quyền. Xin hỏi tôi có vi phạm pháp luật và bị xử phạt hay không?

Trả lời:

Theo quy định tại Khoản 1 Điều 468 Bộ luật dân sự 2015 quy định:

– Lãi suất vay do các bên thỏa thuận.

– Trường hợp các bên có thỏa thuận về lãi suất thì lãi suất theo thỏa thuận không được vượt quá 20%/năm của khoản tiền vay, trừ trường hợp luật khác có liên quan quy định khác. Căn cứ tình hình thực tế và theo đề xuất của Chính phủ, Ủy ban thường vụ Quốc hội quyết định điều chỉnh mức lãi suất nói trên và báo cáo Quốc hội tại kỳ họp gần nhất.

– Trường hợp lãi suất theo thỏa thuận vượt quá lãi suất giới hạn được quy định tại khoản này thì mức lãi suất vượt quá không có hiệu lực.

Tuy nhiên vì đây là trường hợp cho vay tín dụng do vậy ta sẽ áp dụng Luật chuyên ngành chứ không áp dụng quy định về lãi suất cho vay của Bộ luật dân sự 2015 mà áp dụng quy định theo Thông tư 43/2016/TT-NHNN của Ngân hàng nhà nước Việt Nam quy định:

– Lãi suất cho vay tiêu dùng của công ty tài chính thực hiện theo quy định của Ngân hàng Nhà nước về hoạt động cho vay của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài đối với khách hàng.

– Công ty tài chính ban hành quy định về khung lãi suất cho vay tiêu dùng áp dụng thống nhất trong toàn hệ thống trong từng thời kỳ, trong đó bao gồm mức lãi suất cho vay cao nhất, mức lãi suất cho vay thấp nhất đối với từng sản phẩm cho vay tiêu dùng.

– Trong thời hạn 10 ngày làm việc kể từ ngày ban hành mới hoặc sửa đổi, bổ sung khung lãi suất cho vay tiêu dùng, công ty tài chính phải gửi báo cáo cho Ngân hàng Nhà nước theo quy định tại Điểm a, b Khoản 4 Điều 7 Thông tư 43/2016/TT-NHNN về khung lãi suất, trong đó nêu cụ thể các yếu tố, nguyên tắc cơ bản xác định khung lãi suất cho vay tiêu dùng, các yếu tố về chi phí vốn, chi phí rủi ro, lợi nhuận trên vốn, lãi suất thị trường và bảo đảm bù đắp được các chi phí, rủi ro liên quan, đảm bảo quyền lợi của khách hàng và sự phát triển của công ty tài chính.

Như vậy, hiện nay không có trần lãi suất cho vay tiêu dùng tại các Công ty tài chính mà các Công ty tài chính đưa ra mức lãi suất cho vay cụ thể và báo cáo cho Ngân hàng Nhà nước, nếu Ngân hàng Nhà nước không phản đối thì Công ty tài chính được quyền áp dụng (mức lãi suất này có thể cao hơn 20%/năm).

Theo thông tin bạn cung cấp thì bạn có mượn bên tài chính homeredit số tiền 20.000.000 đồng, lãi và gốc cho 17 tháng với tổng số tiền đã đóng lên đến 43.600.000 đồng còn 1 tháng nữa là hết hợp đồng số tiền phải đóng 2.586.000 đồng. Tuy nhiên bạn lại không nói rõ là homeredit cho bạn vay với lãi suất bao nhiêu. Do đó từ số tiền bạn vay là 20.000.000 đồng có thể suy ra, bạn vay với thời gian là 18 tháng, mỗi tháng trả 2.586.000 đồng,  tổng tiền lãi bạn phải trả cho 18 tháng là 26.186.000 đồng. Điều đó đồng nghĩa với số tiền lãi khoảng trên 51.000 đồng mỗi ngày, tương đương với việc bạn đang vay với lãi suất khoảng 7,7%/tháng tức là vượt quá lãi suất theo quy định của Bộ luật dân sự 2015 nhưng nếu đây là lãi suất mà công ty tài chính đã làm hồ sơ xin phép và được Ngân hàng nhà nước phê duyệt thì đây không phải là trường hợp vi phạm pháp luật về lãi suất cho vay, do vậy bạn không thể khởi kiện Home Credit về hành vi cho vay nặng lãi được và Home Credit có thể khởi kiện đến Tòa án có thẩm quyền để yêu cầu bạn tiếp tục thực hiện hợp đồng.

Trường hợp bạn là có khả năng thanh toán mà đến hạn nhưng lại cố tình không trả thì có thể phải chịu trách nhiệm nặng hơn đó là truy cứu trách nhiệm hình sự, tùy mức độ nặng nhẹ. Điều 175 của Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi , bổ sung 2017) quy định về tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản.

Từ những quy định và nội dung tư vấn nểu trên, thì cố gắng trả số nợ càng sớm càng tốt tránh phát sinh tiền lãi càng ngày càng cao, đồng thời nếu điều kiện kinh tế không ổn định thì cố gắng trả dần từng ít chứ không nên tránh né.